گیاه مورینگا اولیفیرا چیست!

Moringa Oleifera – 

گیاه مورینگا چیست

مورینگا اولیفیرا یا (( درخت معجزه )) شناخته شده ترین نوع مورینگا ( MORINGA )  از خانواده مورینگاسه ( MORINGACEAE ) میباشد . اغلب با نام های درخت معجزه ،درخت زندگی ،درخت بان ،درخت ترب کوهی ،درخت ران مرغی و شجره الیسر نامیده می شود.

در کشور های مختلف اسامی گوناگونی دارد و در کتب طب سنتی ایران از مورینگا با نام (( بان )) یاد شده است. 

نام های مشترک 

درخت ترب کوهی ، درخت طبل ، مورینگای آفریقایی ، درخت تربچه ، آرانگو ، بادومبو ، بن ، بنتری ، درخت روغن بن ، کاراگوئه ، مورونگا ، مورینا ، مورینگو ، لا مو شو ، مارانگا کالالو ، توبریندو  (Quattrocchi, 2012)

اصالت گیاه مورینگا

گیاه مورینگا اصالتاً بومی شمال هندوستان و جنوب نپال و هیمالیا است. در مناطق گرم و خشک و کم آب جهت بهره برداری در صنایع غذایی ،دارویی ،بهداشتی و امور استراتژیک به صورت گسترده در بسیاری از کشورها کشت شده است. این درخت در مناطق ذکر شده رشد سریعی دارد و مشاهده گردیده در عرض یک سال تا ۳ متر نیز پیش رفته است.

در کشورهای آفریقایی جهت مبارزه با سوء تغذیه و کاهش اثرات خشکسالی بر زمین از درخت مورینگا اولیفیرا استفاده میشود . از جهتی تمامی قسمت های این گیاه پر ارزش نیز مورد استفاده است . نوع دیگری از گیاه مورینگا در ایران به صورت بومی کشت می شود که آن را گز روغنی یا گاز رخ می نامند و نام علمی آن مورینگا پرگرینا ( Moringa peregrina ) میباشد .

 در هرمزگان و سیستان و بلوچستان در پهنه وسیع ولی با تراکم بسیار اندک مشاهده شده است بومیان مانند آنچه که در کتب طب هندی ذکر شده از این گیاه استفاده می کنند .

کلیپ تصویری زیر به صورت خلاصه به معرفی مورینگا اولیفیرا می پردازد.

معرفی گیاه مورینگا اولیفیرا

مورینگا اولیفیرا بومی هند بوده و در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیریِ جهان رشد می کند. مورینگا می تواند در برابر خشکسالیِ شدید و شرایطِ سرمازدگیِ ملایم، مقاومت کند و از این رو به طورِ گسترده‌ای در سراسرِ جهان کشت می‌شود.

در ایران بعضی گونه های مورینگا پرگرینا موجود است که به گز روغنی هم شهرت دارد

با ارزشِ غذاییِ بالا، هر قسمت از این درخت، برایِ اهدافِ غذایی یا تجاری مناسب است. برگ‌های این گیاه، غنی از موادِ معدنی، ویتامین‌ها و سایرِ موادِ شیمیاییِ ضروری می باشند. عصارۀ برگ‌ها برایِ درمانِ سوء‌تغذیه و افزایشِ شیرِ پستان در مادرانِ شیرده، استفاده می‌شود . از برگ مورینگا به عنوانِ یک آنتی اکسیدانِ بالقوه، و یک عاملِ ضدِ سرطان، ضدِ التهاب، ضدِدیابت و ضد میکروب استفاده می‌شود.

بذرِ گیاه مورینگا اولیفیرا (اولیفرا) ، به عنوانِ یک منعقد کنندۀ طبیعی به طور گسترده‌ای در تصفیۀ آب استفاده می‌شود. تلاش‌هایِ علمیِ این تحقیق، بینشی را نسبت به استفاده از مورینگا به عنوانِ یک درمان برای دیابت و سرطان و تقویتِ مورینگا برای محصولاتِ تجاری ارائه می دهد.

 این بررسی، استفاده از مورینگا را در سراسرِ رشته‌ها به خاطرِ ارزشِ دارویی آن شرح می‌ دهد و با موضوعاتی از قبیلِ کشت، تغذیه، تجارت و خواصِ مهمِ داروییِ این “درخت معجزه” سروکار دارد.

این واقعیت که  گیاه مورینگا به راحتی قابلِ کشت است، آن را به عنوانِ یک درمانِ پایدار برایِ سوء تغذیه بدل می ‌سازد. کشورهایی مانند سنگال و بنین به درمانِ کودکان با مورینگا می‌ پردازند. 

کودکانِ محروم از شیرِ مادر، علائمِ سوء تغذیه را بروز می‌ دهند. به طورِ کلی به منظورِ افزایشِ تولیدِ شیر “لاکتوگوگ ‌ها” برای مادرانِ شیرده تجویز می شود.

این گیاه(اولیفرا)، متعلق به خانوادۀ موریگاسی و یک درمانِ موثر برایِ سوء تغذیه است. این گیاه به دلیلِ حضورِ انواعِ مختلف موادِ فیتوشیمیاییِ ضروریِ موجود در برگ، غلاف و دانه‌هایش، غنی از موادِ مغذی است. 

در واقع گفته شده است که مورینگا ۷ برابر بیشتر از پرتقال ویتامین ث، ۱۰ برابر  بیشتر از هویج ویتامین آ ، ۱۶ برابر بیشتر از شیر کلسیم، ۹ برابر بیشتر از ماست پروتئین، ۳.۵ برابر بیشتر از موز پتاسیم و ۷.۵ برابر بیشتر از اسفناج، آهن دارد. منبع

“لاکتوگوگ”، “فیتواستریل”‌هایی را می‌سازد که به عنوانِ یک پیشماده برای تولیدِ هورمون‌هایِ مورد نیاز برایِ رشدِ باروری عمل می‌کند. مورینگا غنی از فیتواسترول‌هایی همچون “استیگمااسترول”، “سیتواسترول” و “کامپ‌استرول” است که پیشماده‌هایی برایِ هورمون‌ها می‌باشند. 

این ترکیبات، تولیدِ استروژن را افزایش می‌دهند، که به نوبۀ خود سببِ انبساطِ مجاریِ غددِ پستان برای تولیدِ شیر می شوند.

برگ گیاه مورینگا سرشار از مواد مغذی است

در 100 گرم برگ خشک شده مورینگا اولیفیرا وجود دارد . . .

• کلسیم ۲۰۰۳ میلی گرم (۱۶ برابر شیر)
• منیزیم ۳۶۸ میلی گرم
• فسفر ۲۰۴ میلی گرم
• پتاسیم ۱۳۲۴ میلی گرم (۳/۵ برابر موز)
• مس ۰/۵۷ میلی گرم
• آهن ۲۸/۲ میلی گرم (۷/۵ برابر اسفناج پخته)
• کالری ۲۰۵
• رطوبت ۷/۵ درصد
• پروتئین ۲۷.۱ گرم
• چربی ۲/۳ گرم
• کربو هیدرات ۳۸.۲ گرم
• فیبر ۱۹/۲ گرم

اسناد تاریخی گیاه مورینگا(بان)

برای شناحت هرچه بیشتر گیاه مورینگا نگاهی به اسناد تاریخی موجود می اندازیم:

 در طب سنتی هندوستان AYUERVEDA  ، مورینگا اولیفیرا اسامی مختلفی داشته است .

واژه شناسی :

کلمه مورینگا از واژه سانسکریت MURAUNGAI  ) முருங்கை ) گرفته شده است  که معنی درخت با شاخه های شکننده دارد .

در کتب طب هندی از مورینگا با نام های

SHOBHANJAN ، SHIGRU ، SIGRU  TEEKSHAN GANDHA ، AKSHEEVA MOCHAKA  عنوان شده است.

بر اساس اسناد تاریخی موجود که در نگارش های متعدد و توسط افراد مختلف ثبت شده اند این گیاه خصوصیات : سبکی ، تیزی ، خشکی و روان دارد . برای نفوذ به اعماق بدن جهت سم زدایی و پاکسازی مفید است .

مزه ای شیرین و تیز دارد که حس چشایی را تحت تاثیر قرار میدهد و ته مزه آن به تلخی گسی میرود.

مزه : تیز تلخ

ویژگی ذاتی : سبک خشک تیز روان

طبع : گرم

گوارش : تیز و روان

متعادل کننده دوشاهای : کافا و واتا

هرکسی که اختلالات پیتا دارد و یا سوزش ، گاستریت و حساسیت معده دارد باید از زیاده روی در مصرف مورینگا پرهیز نماید.

موارد استفاده از مورینگا اولیفیرا که در کتب طب سنتی هندی نام برده شده است: 

برای کمک به مردان برای تولید مثل ( اسپرم ) است . بدن را پاک میکند . قلب و عروق را تقویت میکند . برای چشم ها و مشکلات بینایی مناسب است . برای درمان ورم های چرکی ، التهاب ، نیش گزندگان ، چاقی ، کفگیرک ، مسمومیت ، بزرگی طحال ، ورم های شکمی، خنازیر ، جوش خوردن زخم ها ، کاهش دردهای سخت ، درمان تب ، درمان سوختگی ، بهبود هضم ، بهبود اسهال مفید است .

 ترجمه و تصحیح توسط ایران مورینگا

منبع:

(با آی پی غیر از ایران میتوانید از لینک زیر که منبع مطلب فوق است دیدن نمائید.)

https://theayurvedaexperience.com/blogs/tae/moringa-benefits-uses-dosage-ayurvedic-uses-of-mori

طب سنتی ایرانی  :

در کتب طب سنتی ایرانی مورینگا  با نام (( بان )) و بذر آن را (( حب البان )) گویند.

زکریای رازی در کتاب الحاوی ، محمد بن یوسف هروی در کتاب بحرالجواهر و جامع الفوائد ، حکیم اسماعیل جرجانی در کتاب ذخیره خوارزمشاهی ، حکیم عقیلی خراسانی در کتاب مخزن الادویه و … از بان و حب البان یاد کرده اند.

کتاب مخزن الادویه :

افعال و خواص آن مفتح سدة جگر و سپرز و مسـهل بلغم خام و عصارة آن مقئ و آشامیدن جرم آن با آب و سرکه جهت سپرز مجرب و فتیلۀ آن جهت رعاف و سـنون آن جهت اسـتحکام لثه و ضماد آن جهت تحلیل اورام صلبه و تشنج و مفاصل و سعفه و صلابت جکر و سـپرز و دفع مواد سوداویه و بلغمیه و کلف وجرب و حکه و بـا بول جهت ثآلیـل نـافع و مغـثی مضـر جگر و معـده مصـلح آن رازیانه ….

ادامه مطلب

بذر مورینگا

بذر ها دارای روغن بسیار خوب و قابل استفاده ای هستند. هر بذر مورینگا اولیفیرا بین 28 تا 48 درصد روغن دارد و یکی از منابع عالی پروتئین و روغن به شمار میروند.

بذر ها فعالیت ضد میکروبی علیه قارچ ها و باکتری ها و فعالیت ضد تومور و ضد التهابی از خود نشان می دهند . مطالعات بر روی دانه ها در تصفیه آب و استخراج روغن بسیار تأکید شده است. 

بذر های مورینگا  غنی از مواد معدنی شامل  پتاسیم ، فسفر ، سدیم ، روی ، منیزیم و کلسیم  هستند.

بهترین راه تکثیر و پرورش مورینگا از طریق کشت بذر میباشد.

بیشتر بخوانید ( linkedIn )

مورینگا یک مکمل غذایی فوق العاده مقوی است.